شانه منجمد یا کپسولیت چسبنده چیست؟
شانه منجمد یا کپسولیت چسبنده از درد و سفتی مفصل شانه است كه بهسوی ناتوانی در حركت دادن آن پیشرفت میكند. واژه های انجماد، جمود و منجمد در این عارضه اشاره به درجه حرارت پایین و انجماد ندارد بلكه بهمعنی عدم انعطافپذیری حركتی در تاندونها، بورس، كپسول مفصلی، عضلات، عروق خونی و اعصاب مرتبط با مفصل شانه است.
این عارضه در همه سنین دیده میشود ولی در مردان بالای 40 سال كه در دوره جوانی به ورزشهای قهرمانی میپرداختهاند شایعتر است. بیماران دیابتی 2 تا 4 برابر بیش از دیگران به شانه یخ زده مبتلا می شوند.
علت بروز بیماری شانه یخ زده چیست؟
با وجود این که پزشکان دلیل قطعی بروز این بیماری را نمیدانند، اما بعضی عوامل خطرآفرین احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش میدهد. اگر به دلیل آسیبدیدگی یا جراحی نتوانید شانه خود را خوب حرکت دهید ممکن است در معرض ابتلا به بیماری شانه یخ زده قرار گرفته باشید. اگر فردی به دیابت مبتلا باشد، علائم این بیماری وخیمتر و دوران درمان آن نیز طولانیتر خواهد شد. مشکلات تیروئید، بیماری پارکینسون، بیماریهای قلبی عروقی و مصرف بعضی داروهای خاص HIV، خطر ابتلا به بیماری شانه یخزده را افزایش میدهد.
درمان شانه یخ زده چیست؟
رویه درمان معمولاً شامل تکنیکهای تسکین دهنده درد است تا زمانی که فرد فاز اولیه بیماری را پشت سر بگذارد. اگر مشکل ادامهدار باشد و خودبخود رفع نشود، ممکن است فرد برای بازیابی دامنه حرکتی شانه، به درمان پزشکی و جراحی نیاز داشته باشد.
برخی از روشهای ساده درمان عبارتند از:
استفاده از کمپرس سرد و گرم: که به کاهش درد و تورم کمک میکنند.
استفاده از داروهایی که درد و تورم را کاهش میدهند: داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و استامینوفن است. سایر داروهای مسکن و یا ضد التهاب ممکن است توسط پزشک شما تجویز شود. درد و تورم شدیدتر میتواند با تزریق استروئید مهار شود که در اینصورت کورتیکواستروئیدی، نظیر کورتیزون، مستقیماً به مفصل شانه تزریق میشود.
فیزیوتراپی: تمرینات کششی وحرکاتی که موجب افزایش دامنه حرکتی میشود که توسط فیزیوتراپیست آموزش داده میشود.
طب سوزنی، اوزون تراپی: طب مکمل و استفاده از روشهای درمانی جایگزین مانند طب سوزنی و اوزونتراپی در درمان شانه یخزده نیز مؤثر است.
برنامه تمرینی خانگی: برنامه تمرینی که میتوانید در خانه جهت بهبودی انجام دهید.
ورزش مناسب برای شانه یخزده:
حرکت کششی با حوله:
همانند تصویر یک سر حولهی ۱ متری را با یک دست پشت بدن خود نگه دارید و با دست دیگرتان سر دیگر حوله را بگیرید. حوله را در حالت افقی نگه دارید. از بازوی بدون مشکل خود استفاده کنید تا بازوی آسیب دیده را به سمت بالا بکشید تا عضلاتش کش بیایند. همچنین میتوانید یک نسخه پیشرفته از این تمرین را با حولهای که روی شانه بدون مشکل خود قرار دادهاید انجام دهید. پایین حوله را با بازوی آسیب دیده نگه دارید و با بازوی سالم آن را به سمت پایین کمر بکشید. این تمرین را ۱۰ تا ۲۰ مرتبه در روز انجام دهید.
رسیدن به تقاطع بدن:
طبق تصویر، در حالت نشسته یا ایستاده، از بازوی خوب خود برای بلند کردن بازوی آسیب دیده خود از قسمت آرنج استفاده کنید و آن را به سمت بالا بیاورید و فشار ملایمی برای کشش عضلات شانه اعمال کنید. کشش را به مدت ۱۵ تا ۲۰ ثانیه نگه دارید. این کار را ۱۰ تا ۲۰ مرتبه در روز انجام دهید.
کشش زیر بغل:
با استفاده از بازوی خوب خود، بازوی آسیب دیده را روی میز یا هر سطحی که ارتفاعش تا سینه شماست بگذارید. به آرامی زانوهای خود را خم کنید، تا زیر بغل شما کش بیاید. زانوهای خود را کمی بیشتر خم کنید تا کشش بیشتری به زیر بغل شما وارد شود سپس دوباره صاف بایستید. با هر خم شدن زانو، میزان کشش را بیشتر کنید اما مراقب باشید بیش از حد به دست آسیب دیده فشار وارد نکنید. این تمرین را هر روز ۱۰ تا ۲۰ بار انجام دهید.
چرخش به بیرون:
یک کش پلاستیکی را بین دستان خود نگه دارید و آرنجهای خود را با زاویه ۹۰ درجه نزدیک به پهلوهای خود نگه دارید. قسمت پایینی بازوی آسیب دیده را دو یا سه سانتیمتر به سمت بیرون بچرخانید و پنج ثانیه نگه دارید. این حرکت را ۱۰ تا ۱۵ مرتبه، یک بار در روز انجام دهید.